پسر رو قـــدر مــــادر دان کـه دایم کشد رنج پسر بیچــــــــاره مـــــادر
برو بیش از پدر خواهش که خواهد تو را بیش از پــدر بیچــــاره مـــــادر
نگهـــــداری کند نـه مــــاه و نه روز تو را چون جـــان ببر بیچاره مـــــادر
از ایــن پهلو بــــه آن پهلو نگــــردد شب از بیم خطـــر بیچــاره مـــــادر
به وقت زادن تــو مــــرگ خـــود را ببیند در نظـــــــر بیچــــــاره مـــــادر
بشــــوید کــهــنه و آرایـــــــد او را چــو کمتر کارگــــر بیچــــاره مـــــادر
اگــر یک سرفه ی بی جـــا نمایی خورد خون جگـــــر بیچـــاره مـــــادر
برای اینکه شب راحت بخـــــوابی نخوابد تا سحـــــر بیچـــاره مـــــادر
به مکتب چـــون روی تـــا بازگردی بود چشمش به در بیچــاره مـــــادر
نبیند هیچ کس زحمت بـــه دنیـــا ز مــــــادر بیشتر بیچـــــاره مـــــادر
تمام حاصلش از زحمت این است کــه دارد یک پسر بیچــــاره مـــــادر
برچسب‌ها: ایرج میرزا, مادرانه
عاشقی محنت بسیار کشید تا لب دجله، به معشوقه رسید
نشده از گل رویش سیراب که فلک، دسته گلی داد به آب
نازنین، چشم به شط دوخته بود... فارغ از عاشق دلسوخته بود...
دید در روی شط آید به شتاب؛ نوگلی چون گل رویش شاداب!
گفت: به به! چه گل رعناییست! لایق دست چو من زیباییست!
حیف از این گل که برد آب اورا کند از منظره، نایاب اورا!
زین سخن، عاشق معشوقه پرست، جست در آب، چو ماهی از شست!
خوانده بود این مثل آن مایۀ ناز که نکویی کن و در آب انداز!
خواست کازاد کند از بندش اسم گل برد و در آب افکندش
گفت رو تا که ز هجرم برهی نام بی مهری، بر من ننهی!
مورد نیکی خاصت کردم از غم خویش، خلاصت کردم
باری آن عاشق بیچاره، چو بط، دل به دریا زد و افتاد به شط!
دید آبیست فراوان و درست به نشاط آمد و دست از جان شست
دست و پایی زد و گل را بربود سوی دلدارش پرتاب نمود...
گفت: کای آفت جان سنبل تو، ما که رفتیم، بگیر این گل تو!
بکنش زیب سر، ای دلبر من، یاد آبی که گذشت از سر من.....
جز برای دل من بوش مکن عاشق خویش، فراموش مکن....
خود ندانست مگر عاشق ما که ز خوبان، نتوان جست وفا...
عاشقان را همه گر آب برد؛ خوب رویان، همه را، خواب برد.....!
برچسب‌ها: ایرج میرزا
ابليس شبي رفت به بالين جواني
آراسته با شكل مهيبي سر و بر را
گفتا كه: «منم مرگ واگر خواهي زنهار
بايد بگزيني تو يكي زين سه خطر را
يا آن پدر پيرخودت را بكشي زار
يا بشكني از خواهر خود سينه و سر را
يا خود زمي ناب كشي يك دو سه ساغر
تا آن كه بپوشم زهلاك تو نظررا
لرزيد ازين بيم جوان بر خود و جا داشت
كز مرگ فتد لرزه به تن ضيغم نررا
گفتا: «پدر و خواهرمن هر دو عزيزند
هرگز نكنم ترك ادب اين دونفر را
ليكن چون به مي ، دفع شر از خويش توان كرد
مي نوشم و با وي بكنم چاره ي شررا»
جامي دو بنوشيد وچو شد خيره ز مستي
هم خواهر خود را زد و هم كشت پدر را
اي كاش شود خشك بن تاك ، خداوند
زين مايه ي شر حفظ كند نوع بشر را
برچسب‌ها: ایرج میرزا
عاشقی محنت بسیار کشید تا لب دجله، به معشوقه رسید
نشده از گل رویش سیراب که فلک، دسته گلی داد به آب
نازنین، چشم به شط دوخته بود... فارغ از عاشق دلسوخته بود...
دید در روی شط آید به شتاب؛ نوگلی چون گل رویش شاداب!
گفت: به به! چه گل رعنایی است! لایق دست چو من زیبایی است!
حیف از این گل که برد آب اورا کند از منظره، نایاب اورا!
زین سخن، عاشق معشوقه پرست، جست در آب، چو ماهی از شست!
خوانده بود این مثل آن مایۀ ناز که نکویی کن و در آب انداز!
خواست کازاد کند از بندش اسم گل برد و در آب افکندش
گفت رو تا که ز هجرم برهی نام بی مهری، بر من ننهی!
مورد نیکی خاصت کردم از غم خویش، خلاصت کردم
باری آن عاشق بیچاره، چو بط ، دل به دریا زد و افتاد به شط!
دید آبی است فراوان و درست به نشاط آمد و دست از جان شست
دست و پایی زد و گل را بربود سوی دلدارش پرتاب نمود...
گفت: کای آفت جان سنبل تو، ما که رفتیم، بگیر این گل تو!
بکنش زیب سر، ای دلبر من، یاد آبی که گذشت از سر من.....
جز برای دل من بوش مکن عاشق خویش، فراموش مکن....
خود ندانست مگر عاشق ما که ز خوبان، نتوان جست وفا...
عاشقان را همه گر آب برد؛ خوب رویان، همه را، خواب برد.....!
برچسب‌ها: ایرج میرزا